Για το χωριό μας και γύρω από αυτό δεν έχουν γραφτεί πολλά ως τώρα. Με το παρόν δεν φιλοδοξώ να προσθέσω κάτι σημαντικό πέρα από τα προσωπικά μου βιώματα και τις αντιλήψεις, αλλά και το συναίσθημα. Όμως επικοινωνήστε μαζί μου για ο,τιδήποτε στο sstamell@otenet.gr

7 Νοε 2008

Φθινόπωρο στο χωριό.
Ανεξάντλητα αποθέματα ομορφιάς


Το Φθινόπωρο, η φύση στο χωριό έχει μια ξεχωριστή νότα. Τα φύλλα της βελανιδιάς και των άλλων πλατύφυλλων, που αποτελούν τη βασική σύνθεση του δάσους, παίρνουν σιγά σιγά τα γήινα χρώματα με τις αποχρώσεις του κίτρινου και του καφέ, ακόμα και του κόκκινου. Ανάμεσα σε όλα αυτά, τα λίγα αειθαλή, τα χαμηλά έλατα, τα κέδρα, τα πουρνάρια, αλλά και τα λίγα λιβάδια συνοδεύουν με το πράσινο χρώμα τους, την πλούσια χρωματικά εικόνα. Αυτές οι εικόνες προκαλούν μια γλυκειά μελαγχολική διάθεση, ίσως γιατί δείχνει την πορεία της ζωής, λίγο πριν το ανακάτεμά της με το χώμα.

Τα φρούτα αυτή την εποχή στο χωριό είναι τα καρύδια, τα κάστανα, τα μήλα, τα κυδώνια, τα σούρβα, ελάχιστα σταφύλια στα ψηλά δέντρα, όσα δεν έφαγαν τα πουλιά. Μέχρι και σύκα μπορεί να βρει κανείς. Παρεπιπτόντως, "έπεσε" και η καλύτερη συκιά μας, η συκιά του παπού. Τα άγρια ζώα έχουν πλούσια τροφή με τα βελανίδια, ειδικά τα αγριογούρουνα, αλλά και οι σκίουροι

Εμάς μας προέκυψαν και τα ακτινίδια, με τις ρίζες που έφερε ο Τάσος από το Πήλιο, ως ανθεκτικές στο υψόμετρο. Πραγματικά έκαναν πολύ καλή προκοπή και κάθε χρόνο μαζεύουμε 40-50 κιλά. Η μόνη περιποίηση που θέλουν είναι ένα κλάδεμα προς το τέλος του χειμώνα και το πότισμα τους δύσκολους μήνες του καλοκαιριού. Είναι μια φροντίδα του κυρ Λευτέρη Τα μαζέψαμε χθες με την επίβλεψη της κυρά Σταυρούλας... και τη συνεχή γκρίνια της, αφού δεν μπορεί να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια

Πολύ σύντομα το σπίτι θα χάσει την καθημερινή επίσκεψη του ιδιοκτήτη του για μερικούς μήνες, μέχρι τη άνοιξη, για ευνόητους λόγους και θα είναι σε κατάσταση κάτι σα "χειμερία νάρκη". Έκανα μια πρόχειρη περιγήγηση στα εσωτερικά του και κατέγραψα ορισμένες εικόνες. Οι βλάβες είναι επικίνδυνες. Θέλει φροντίδα. Η σκέψη μου είναι να φέρουμε εθελοντές - επισκέπτες για συντήρηση και βελτίωση. Θα προσπαθήσω να πείσω τον κυρ Λευτέρη να δεχθεί την πρόταση. Αυτό σημαίνει φιλοξενία και περιποίηση. Θα φτιάξουμε το πρόγραμμα, φιλοξενία - εργασία, και θα το ανεβάσουμε στο internet. Πού ξέρεις, μπορεί να είμαστε τυχεροί και να έχουμε ανταπόκριση

Η φωτογραφία του παπού και της γιαγιάς

Το ρολόι του παπού, το έφερε από το Καρπενήσι, κάπου σε μια απο τις τελευταίες του επισκέψεις στην πρωτεύουσα με τα πόδια. Ο παπούς πέθανε το 1972 σε ηλικία 93 χρόνων, είχε γεννηθεί το 1879...
Και τα παροπλισμένα σκεύη μιας άλλης εποχής
και η λάμπαΝα με τί στολίζουμε το ταβάνι, αντί για πολυέλαιο...
Η χαμηλή βλάστηση είναι πλούσια. Οι λίγες βροχές βοήθησαν να χορταριάσει το τόπος. Οι προβατίνες του κυρ Λευτέρη, πέντε όλες κι όλες, δείχνουν ευχαριστημένες μέσα σ' αυτή την πρασινάδα. Τελικά είναι "μανάρες", αφού αποφάσισε να δέσει την "κάλεσια" για να μην του φεύγουν... Ποιό κοπαδι... Θυμήθηκα την ταινία, "το εργοστάσιο" του Τάσου Ψαρά . Τα γεράματα του δικού του σώματος σαν μέσου παραγωγής και του «εργοστάσιου» με τον παρωχημένο εξο­πλισμό του. Το δράμα ενός α­ντιπροσωπευτικού ήρωα της εποχής μας. Το "κοπάδι" και το "εργοστάσιο" . Ά, ρε πατέρα, ήρωα...

15 Σεπ 2008

Τρεις ημέρες αγγαρεία, τρία χρόνια ομηρεία

Μνήμες εμφυλίου

Βασιλείου Χρήστος Ι.


Ήταν μια έκπληξη για μένα, όταν συνάντησα στο ιντερνετ το βιβλίο του Χρήστου. Μου είχε πει κάποτε ότι κάτι γράφει. Aλλά για την ιστορία του χωριού και για τις οικογένειες, τα σόια και τα γεννεαλογικά δέντρα. Μου είπε ότι προσπαθούσε να συγκεντρώσει στοιχεία. Νομίζω ότι είναι ένα από τα ελάχιστα, αν όχι το μοναδικό, που γράφεται για το χωριό από Πετραλωνίτη. Ομολογώ ότι το διάβασα "μονορούφι". Tα περισσότερα, αν και νεώτερος αρκετά από τον Χρίστο, τα έχω ακούσει. Είναι δυστυχώς μια μαρτυρική περιγραφή μιας τραγικής εποχής για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για την ορεινή Ευρυτανία. Μια μαρτυρική περιγραφή της τραγωδίας της οικογένειας, όπως αντίστοιχες τραγωδίες είναι χιλιάδες σε όλη την Ελλάδα, αλλά και πολλές ακόμα στο ίδιο το χωριό μας.

Η απλή και καθαρή γραφή δεν περιορίζει τη δυνατότητα να συλλάβει κανείς τα βαθειά νοήματα του συγγραφέα και την αγωνία να εκφράσει με ελικρίνεια τα προσωπικά του βιώματα. Πλούσια είναι τα ιστορικά στοιχεία για το χωριό.

Χρίστο συγχαρητήρια...

Περιγραφή

Γεννήθηκα στα Πετράλωνα της Ευρυτανίας το 1930 και μέχρι τα δεκαεφτά μου χρόνια ζούσα στο χωριό με τους γονιούς μου και τις δύο αδελφές μου. Τα άλλα δύο αδέλφια μου ζούσαν στην Αθήνα.

Τον Οκτώβριο του '47 με πήραν οι αντάρτες αγγαρεία με το μουλάρι για τρεις μέρες -έτσι είπαν στη μάνα μου-, και γύρισα σπίτι μου ύστερα από τρία χρόνια.

Από χρόνια ήθελα να γράψω, μα το ανέβαλα. Το αποφάσισα τώρα, το 2006, και πήρα χαρτί και μολύβι...

23 Αυγ 2008

Η γάστρα

Η γάστρα ήταν ένα απαραίτητο σκεύος της ζωής στο χωριό, ιδιαίτερα σε μας στην εξοχή. Δεν θυμάμαι σπίτια στο χωριό που να είχαν φούρνο για να ψήσουν ψωμί ή φαγητό «στο ταψί».

Η γάστρα ήταν μια ημισφαιρική χονδρή λαμαρίνα, που στο πάνω μέρος είχε μια λαβή για να μπορούν να τη σηκώνουν με το «ξυθάλι» ή να τη μεταφέρουν με τα χέρια, όταν ήταν κρύα.
Η γάστρα, όπως είναι σήμερα. Δίπλα η καρδάρα

Πιο κάτω από τη λαβή είχε ένα μεταλλικό στεφάνι για να κρατάει τις ζεστές στάχτες και τ’ αναμμένα κάρβουνα. Στη «γωνιά», η οποία συνήθως ήταν από πλάκες για να κρατούν την θέρμανση, η νοικοκυρά άναβε δυνατή φωτιά με κλάρες που κάνουν γρήγορη και δυνατή φλόγα και δημιουργούν κάρβουνα πολύ γρήγορα.

Πάνω στη φωτιά τοποθετούσε τη γάστρα, η οποία γινόταν κατακόκκινη από τη δυνατή φλόγα. Όταν η φωτιά έπεφτε, η νοικοκυρά καθάριζε τη γωνιά, έβαζε το στρογγυλό ταψί με το ψωμί ή το φαγητό, το σκέπαζε με τη γάστρα και ύστερα έβαζε τα κάρβουνα και τη ζεστή στάχτη πάνω και γύρω στη γάστρα και σφράγιζε το φορητό φούρνο. Σε δύο ή τρεις ώρες το φαγητό ή το ψωμί ήταν έτοιμο. Στη γάστρα έψηναν το ψωμί, τις πίτες, τα γλυκά του ταψιού, μπακλαβάδες, κουραμπιέδες, αλλά και φαγητά κυρίως γιουβέτσια, καπαμάδες.

Ήταν ένας πρωτόγονος φορητός φούρνος. Την έπαιρναν μαζί τους στα καλύβια ή στα μακρινά χωράφια, όταν πήγαιναν και διανυκτέρευαν εκεί για το όργωμα, τη σπορά, τον σκάλο ή τον θέρο. Τη φόρτωναν στο γαϊδούρι ή στο άλογο μαζί με τα άλλα τρόφιμα. Η γάστρα μαζί με την πυροστιά, το ξυθάλι, ένα κακάβι με το καπάκι για πιάτο, ήταν τα βασικά σκεύη της υπαίθριας κουζίνας αλλά και της καθημερινότητας της νοικοκυράς. Άλλα σκεύη της χωριάτικης μαγειρικής ήταν το τηγάνι, το ταψί, η χουλιάρα (κουτάλα), ο τέντζερης, ο μαστραπάς, το σκαφίδι.
το ξύλινο σκαφίδι για το ζύμωμα

Το φαγητό στη γάστρα είχε υπέροχη γεύση και νοστιμιά, γιατί σφράγιζε καλά και κρατούσε μέσα τα υγρά και τα έψηνε πολύ σιγά.


Να και το σίδερο, για τις καλές μέρες. (σιδερώνονται τα σχτίσια;). Σήμερα το τρώει το λιοπύρι στον όχτο πεταμένο. Μια ευκαιρία να κάνουμε το σπίτι λαογραφικό μουσείο και το κτήμα βοτανικό κήπο. Δηλώστε από τώρα εθελοντές...


Εξασφαλίσαμε τους πρώτους εθελοντές, τους αρέσει λέει και η δουλειά το χειμώνα... να δούμε

13 Αυγ 2008

Οικολογική καλλιέργεια στα Πετράλωνα.
Πρώτα αποτελέσματα

Πήγαμε να μετρήσουμε τα πρώτα αποτελέσματα της οικολογικής καλλιέργειας στο χωριό. Το κτήμα καλλιεργήθηκε με τη λογική της ιδιοκατανάλωσης και της αυτάρκειας σε όλα τα είδη. Δηλαδή ζούγκλα. Και ό,τι πάρουμε. Καλλιεργήθηκε με τη φρέζα και με το τσαπί. Με το χέρι δηλαδή.
εδώ η κυρά Σταυρούλα ρίχνει το καλαμπόκι...

Δεν έγινε καλό σκάλισμα. Ό,τι μπόρεσε έκανε ο κυρ Λευτέρης, ο νοικοκύρης. Ένα βλήτο έβγαζε, δέκα φύτρωναν…Με τα χέρια. Τσαπί δεν έβαλε καθόλου στο σκάλο. Ο καιρός γενικά ήταν ευνοϊκός, εκτός της ξηρασίας

Περιγραφή του τοπίου

Ορεινό ανάγλυφο σε υψόμετρο 700 περίπου μέτρων. Προσανατολισμός ανατολικός, έδαφος επίπεδο, ελαφριά κλίση. Η ευρύτερη περιοχή έχει δεντροκάλυψη με πυκνό δάσος δρυός σε μεγάλη έκταση. Γενικά η άγρια χλωρίδα αποτελείται από βελανιδιές, κέδρα, πλατάνια, λίγα πουρνάρια, λεύκες και πολλών ειδών θάμνους, λουλούδια και βότανα, κυρίως ρίγανη, μέντες και φουσκλούνια.
Ά, εδώ η θέα από το αλώνι, το πέτρινο

Το νερό

Το νερό είναι λίγο. Το παίρνουμε απ’ το ρέμα κι απ’ τη βρύση, σε απόσταση 200 μέτρων περίπου, το συγκεντρώνουμε στο αυλάκι και μετά στη στέρνα, στην άκρη στο κτήμα. Η στέρνα (“γούρνα”) είναι στα χάλια της, γιατί η ρίζες της λεύκας που είναι δίπλα, της έκαναν μια μεγάλη ρωγμή και “χάνει”. Η γλίνα που βάλαμε, αντί για τσιμέντο, προσπαθεί να βουλώσει το χάλι, αλλά όχι πολλά πράγματα. Φέτος όμως το νερό έχει λιγοστέψει επικίνδυνα. Εκεί που παλιότερα ποτίζαμε δύο φορές τη μέρα και πολλαπλάσια έκταση, τώρα ποτίζουμε μια φορά στις δύο μέρες και η “γούρνα” μέχρι τη μέση. Τα αποτελέσματα είναι δυσάρεστα.. Ο νοικοκύρης του κτήματος, ο κυρ Λευτέρης, παρά την πείρα των 87 χρόνων του, δύσκολα ξεπερνάει το πρόβλημα. Αναστενάζει επικίνδυνα. Έτσι λέει θα πάμε τα επόμενα χρόνια; Και πώς θα ζήσουμε χωρίς νερό;…

Τι καλλιεργήθηκε
Καλαμπόκι (παραδοσιακός σπόρος), φασόλια (παραδοσιακός σπόρος), ντομάτες (και φυτωρίου αλλά και σπόρος παραδοσιακός), κολοκυθιές (παραδοσιακός σπόρος)
Η κολοκυθιά "περπατάει" μέσα στο τριφύλι

πατάτες (αγορασμένος σπόρος), κρεμμύδια (αγορασμένος σπόρος), αγγουριές (παραδοσιακός σπόρος), πιπεριές και μελιτζάνες (φυτά αγορασμένα)

Δεντροειδής κατάσταση

Ολόγυρα το κτήμα έχει όλων σχεδόν των ειδών τα καρποφόρα δέντρα. Συκιές, καστανιές, καρυδιές, κερασιές, ακτινίδια, κορομηλιές, δαμασκηνιές, μηλιές, βαρδακιές, κλήματα, μουριές. Όλα έχουν τα χάλια τους από έλλειψη οργανωμένης περιποίησης. Ο νοικοκύρης λόγω ηλικίας αποφεύγει τα δύσκολα έργα. Και καλά κάνει.

Οι φίλοι μας οι ασβοί

Αλλά δεν φθάνει η ξηρασία, ειδικά φέτος οι φίλοι μας οι ασβοί το παράκαναν. Είδαν ότι το βράδυ απουσιάζουμε και βρήκαν ευκαιρία. Πλούσια τα ελέη. Έφαγαν όλα τα καλαμπόκια σε μια βδομάδα και γκρέμισαν τις περισσότερες φασουλιές.
δείγματα φαγωμένου καλαμποκιού για τον ΕΛΓΑ
Σε ποιον να παραπονεθείς και σε ποιον να κάνεις μήνυση. Αν ξέραμε και πού διαμένουν… Αποτέλεσμα ο κυρ Λευτέρης έκοψε το καλαμπόκι αγένωτο, ό,τι απέμεινε, για να γλυτώσει τις φασουλιές. Αλήθεια ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει παραγωγές που καταστρέφονται από τα άγρια ζώα ή θέλουν αποδείξεις;; Πώς να αποδείξουμε ότι η ζημιά γίνεται τη νύχτα από τους ασβούς; Θα πάει ο γεωπόνος των ΕΛΓΑ με τα πόδια στην "εξοχή" για να μετρήσει τα καλαμπόκια και τις φασουλιές;

Οι ασβοί είναι ζώα με μικρό μέγεθος που η γούνα τους είναι κυρίως μαύρη και άσπρη. Είναι μικρά και δεν ξεπερνούν τα τριάντα εκατοστά. Σαν όπλο τους έχουν την αποβολή εκκρίσεων με άσχημη μυρωδιά που απομακρύνει τον εχθρό τους. Γεννιέται στις αρχές τις άνοιξης και σε έξι μήνες από τη γέννησή του, ζει πλέον μόνος του. Η φωλιά του ασβού αποτελείται από άχυρο. Μένει μέσα σ' αυτή όλη τη διάρκεια της μέρας, σαν νυχτόβιο ζώο που είναι, ενώ σε όλη του τη ζωή έχει ένα μόνο σύντροφο, με τον οποίο ζούνε μαζί στην ίδια φωλιά (χειρότερα από μας αυτό το ζώο...). (πηγή el.wikipedia.org)

Τα αποτελέσματα
Βγάλαμε τα κρεμμύδια. Μικρά μεν αλλά… νοστιμότατα. Ένα μικρό τσουβαλάκι. Βγάλαμε τις πατάτες, καμιά 70ριά κιλά, έεε;; Δύο φορτώματα στο γάιδαρο και “πανωσάμαρα” τα κρεμμύδια για να πάνε στο χωριό. Δεν τον φορτώνουμε πολύ, να μην κουράζεται ο γάιδαρος. Δεν λέμε ποιος θα σηκώσει για να φορτώσει το βαρύ τσουβάλι…

Έχουμε τις νοστιμότατες ντομάτες που θα τρώει ο νοικοκύρης όλο το καλοκαίρι. Τρώγονται και ως λουκούμι άλλωστε… Τα αγγούρια μας, δροσερά και νόστιμα, λίγες πιπεριές για τη σαλάτα, κολοκύθια για την πίτα και τα φασουλάκια. Τι άλλο;; ναι, φασουλάκια νόστιμα, κάποιες βρασιές, γιατί για ξερά, ούτε τον σπόρο λέει ο κυρ Λευτέρης, μετά το χνέρι με τους ασβούς και την ξηρασία. Ξεράθηκαν, ειδικά τα κοντά

Έχουμε και την απειλή της κατσίκας, που έμαθε να πηδάει πάνω από το φράχτη και μετά να παρακαλάει να τη βγάλεις έξω. Τι αχάριστα είναι αυτά τα ζώα…

Του χρόνου καλύτερα. Νομίζω αξίζει τον κόπο να δοκιμάσει κανείς λίγες ντομάτες οικολογικής καλλιέργειας στο κτήμα του κυρ Λευτέρη, στην “εξοχή”, και να μυρίσει τη ρίγανη και τη μέντα. Αργότερα να βοηθήσει στο μάζεμα των σταφυλιών και των ακτινιδίων.
Να τα ακτινίδια!

Για τα σταφύλια μας, τα “ψηλάδια”, θα μιλήσουμε άλλη φορά. Α, αν θέλει κανείς ρίγανη, λίγες μέρες ακόμα είναι καλά, μέχρι τέλους Αυγούστου, μετά πρέπει να δένει ο καρπός της. Η φιλοξενία έχει και τσίπουρο, πρώτο. Και μπορεί να βρει και κανένα σύκο, ίσως κα βατόμουρα. Αργότερα να βοηθήσει στο μάζεμα των καρυδιών και τα καστάνων… με το αζημίωτο. Αν περισσέψει τίποτα από τις γκζάνες, τις κουρούνες και τις βερβέρες. Όλα τα έχει ο “παράδεισος”…


http://petralona-evr.blogspot.com

12 Ιουλ 2008

Σημερινές εικόνες από το χωριό

Ανεβήκαμε στο χωριό για να δούμε τους γονείς. Ήταν και μια ευκαιρία να μαζέψουμε λίγη ρίγανη...
Βάσω, η ριγανού...


Η ρίγανη είναι αρωματικό ποώδες , πολυετές, ιθαγενές και θαμνώδες φυτό της Μεσογείου και της Κεντρικής Ασίας . Ανήκει στο γένος Ορίγανο της τάξης των αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών λαμιώδη.

Στην Ελλάδα η ρίγανη είναι αυτοφυής και βρίσκεται σε ορεινές και βραχώδεις περιοχές είναι δε εξαιρετικής ποιότητος και θεωρείται η καλύτερη στον κόσμο.

Χρησιμοποιείται σαν καρύκευμα κυρίως στην μαγειρική αλλά και σπανιότερα ως αφέψημα, το οποίο αναφέρεται ως εξαιρετικό κατά του βήχα. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα στη χωριάτικη σαλάτα.

Η συλλογή της ρίγανης γίνεται κατά την ανθοφορία του φυτού, τα άνθη αυτά ξεραίνονται σε ειδικά υπόστεγα ή ξηραντήρια και στη συνέχεια τρίβονται και κοσκινίζονται.

Είναι το βασικό καρύκευμα των χωρών της Μεσογείου και βασικό συστατικό της Ελληνικής, αλλά και της Ιταλικής κουζίνας.

Επειδή η συλλογή της απαιτεί αρκετά εργατικά χέρια, η έλλειψη τους οδήγησε σε οργανωμένη καλλιέργεια στις περιοχές των Τρικάλων και της Καρδίτσας. Στις Η.Π.Α η κατανάλωση της ρίγανης αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια και έτσι άρχισε η καλλιέργεια της σε διάφορες περιοχές του νότου αλλά και στο Μεξικό.

Από το el.wikipedia.org


Την 10ετία του '60, αλλά και αργότερα θα έλεγα, στο χωριό μας γίνονταν εμπόριο ρίγανης, γιατί έχει πολύ καλή ποιότητα. Όλοι, μα όλοι, μικροί και μεγάλοι, μαζεύαμε ρίγανη, την απλώναμε σε σκιερό μέρος, συνήθως σε αποθήκες και όταν ξεραίνονταν, την τρίβαμε και την πωλούσαμε σε τσουβάλια. Ήταν η καλοκαιρινή απασχόληση πολλών και για μας τα παιδιά, το χαρτζιλίκι. Έτσι μας έμεινε και η σημερινή συνήθεια...
Δείτε όμως και το καλαμπόκι της οικολογικής γεωργίας πόσο μεγάλωσε...
...και τα φασόλια
Να κι ένας τσίντζηρας! τον καταφέραμε στη φωτογραφία... Αλλά και ένα μούρο, φρούτο της εποχής για την εξοχή... φάγαμε λίγα
Το μούρο είναι ο καρπός της μουριάς. Είναι σύνθετος και αποτελείται από μία ταξικαρπία που σχηματίζεται από τα άνθη της ταξιανθίας. Το μήκος του ποικίλει από μισό εκατοστό μέχρι και 2,5 εκατοστά. Τα μεγαλύτερα μούρα παράγονται από τα καλλιεργούμενα είδη.

Το μαύρο μούρο είναι το πιο νόστιμο από τα άλλα είδη, είναι χυμώδες και το χρώμα του είναι σκούρο πορφυρό. Τρώγεται σκέτο σαν φρούτο, χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική καθώς και στην παρασκευή χυμών. Το κόκκινο μούρο έχει χρώμα ανοιχτό πορφυρό, γεύση πολύ γλυκιά και χρησιμοποιείται στην παρασκευή μαρμελάδων και ζελέδων. Τα άλλα είδη μούρων είναι κατώτερης ποιότητας και δεν καταναλώνονται ευρέως.
Από τη Βικιπαίδεια,

Παλιότερα, μαζεύαμε τα μούρα και κάναμε την μαρμελάδα από μούρο. Την λέγαμε και πετιμέζι. Ήταν μια πολύ καλή τροφή, γιατί τη βάζαμε πάνω στη φέτα για πρωινό, για απογευματινό, για όλες τις ώρες...

Η Αγία Τριάδα κάτω από το Βελούχι. Τα σχόλια είναι περιττά...

23 Ιουν 2008

Μπήκαν τα "λούρια" στις φασολιές...

Η καλλιέργεια συνεχίστηκε με το "λούρωμα" των φασολιών. Ευτυχώς που τα "λούρια" κρατάνε ακόμα, ίσως για τελευταία χρονιά... Αρχίζουν και σαπίζουν, σαρακώνονται και σπάνε. Τα "ψηλά" φασόλια αναρριχώνται. Οπότε ή θα έχουν γείτονες τα καλαμπόκια, για να ανεβαίνουν σ' αυτά, ή πρέπει να τους βάλει κανείς "λούρια", ψηλά κοντάρια από κέδρο ή βελανιδιά. Θέλουν ήλιο, αλλά τους αρέσει και η σκιά. Οπότε καλά είναι να παίρνουν τον πρωινό ήλιο και το μεσημεράκι να τα προστατεύει η σκιά των γύρω δέντρων. Είναι αχόρταγα στο νερό, έ;. Όλοι πίνουμε, αλλά αυτά αν δεν τα ποτίσεις στις τρεις μέρες, διαμαρτύρονται και κιτρινίζουν τα φύλλα τους. Θέλουν ζεστό έδαφος και αφράτο. Φυσικά δεν φυτεύονται τον παγωμένο καιρό, πρέπει η θερμοκρασία να περάσει τους 15 βαθμούς... το φοβούνται το κρύο.

Τώρα, πόσο κοντά το ένα στο άλλο; έ, να μην θέλουν μισό μέτρο; Αλλιώς μπλέκονται τα πλοκάμια τους και τα βλαστάρια τους. Αποφεύγουν να έχουν γείτονες τα ηλιοτρόπια, τα κρεμμύδια και τον μάραθο. Δεν ξέρω γιατί...Αλλά τους αρέσουν οι αγγουριές, το σέλινο και το καλαμπόκι.

Τα "κοντά" είναι πιο ανθεκτικά, γιατί έχουν λιγότερο φύλλωμα, δικαιολογημένα, και δεν αναρριχώνται. Παλιότερα θυμάμαι είχαμε και τα άνυδρα "κοντά", ανάμεσα στο καλαμπόκι. Μικρή απόδοση, αλλά νοστιμότατα. Αυτά κι αν ήταν!
Νά κι ένα σκιουράκι, στα δέντρα στις Αλαταρές. Μπόρεσα και έκανα ζουμ στο φακό, αλλά δεν πέτυχα και το καλύτερο αποτέλεσμα. Έκατσα αρκετή ώρα και το χάζεψα. Προσπαθούσα να σκεφτώ πώς αντιμετωπίζει την καθημερινότητά του αυτή την εποχή. Δεν είναι εύκολη η ζωή για όλους.
"Αντίθετα με τα κουνέλια και τα ελάφια, οι σκίουροι δεν μπορούν να χωνέψουν την κυτταρίνη και πρέπει να βασιστούν σε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπος. Οι αρχές της άνοιξης είναι η δυσκολότερη περίοδος για τους σκίουρους, καθώς τα θαμμένα καρύδια αρχίζουν να φυτρώνουν και δεν είναι πλέον διαθέσιμα για τροφή. Νέες πηγές φαγητού δεν είναι ακόμη διαθέσιμες. Στις περιόδους αυτές οι σκίουροι βασίζονται πάρα πολύ σε μπουμπούκια δέντρων, κυρίως των σφεδαμνών. Οι σκίουροι είναι παμφάγοι, τρώνε μια μεγάλη ποικιλία τροφών φυτικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων καρυδιών, καρπών, φρούτων, μυκήτων, καθώς και εντόμων, αυγών ακόμη και μικρών θηλαστικών, πουλιών, βατράχων και ψοφιμιών. Στις τροπικές περιοχές, αυτού του είδους οι τροφές αντικαθιστούν τα καρύδια" από το http://el.wikipedia.org/wiki/

Περπατώντας στο δάσος, στο μονοπάτι απ' το Βακούφ'κο στ' Κακαβούλ'. Μια διαδρομή που κι οι πέτρες έχουν να αφηγούνται πολλά. Τώρα το κάνεις σέρνοντας τα πόδια. Πάλι καλά, που η ποδιά δεν προδίνει τα χρόνια

2 Ιουν 2008

Η ομορφιά του κόσμου
σ' ένα λουλούδι από το χωριό


Στίχοι: Κώστας Κινδύνης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης

Πώς να σωπάσω μέσα μου
την ομορφιά του κόσμου;
Ο ουρανός δικός μου
η θάλασσα στα μέτρα μου

Πώς να με κάνουν να τον δω
τον ήλιο μ'άλλα μάτια;
Στα ηλιοσκαλοπάτια
Μ' έμαθε η μάνα μου να ζω...

Στου βούρκου μέσα τα νερά
ποια γλώσσα μου μιλάνε
αυτοί που μου ζητάνε
να χαμηλώσω τα φτερά;

13 Μαΐ 2008

Τα δυό μας σιδεράλετρα

Μετά τον εμφύλιο και για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής στην ύπαιθρο, μάλλον από το Σχέδιο Μάρσαλ, δόθηκε σε κάθε οικογένεια από ένα σιδερένιο αλέτρι.
Ήταν το μονό
και το διπλό σιδεράλετρο
Ως τότε τα αλέτρια ήταν ξύλινα με το υνί μόνο σιδερένιο. Με το διπλό κάναμε "χωράφι" με τα άλογα(ένα ή δύο) και με το μονό με τα βόδια. Το διπλό για να "κόβει" καλύτερα έπρεπε να πάει στο "γύφτο" μια φορά το χρόνο να το επιδιορθώσει

"Το όργωμα γινόταν τα παλιά χρόνια με το ξύλινο αλέτρι. Είχε μήκος δυόμισι περίπου μέτρα, αρκετά μεγαλύτερο δηλαδή από το σιδεράλετρο, και όλος ο εξοπλισμός του ήταν ξύλινος εκτός από το σιδερένιο γινί. Το κατασκεύαζαν ειδικοί τεχνίτες.
Συνοπτικά, ένα ξύλινο αλέτρι είχε τα εξής εξαρτήματα, που το καθένα είχε το δικό του ρόλο κατά τη διαδικασία του οργώματος: το πίσω τμήμα του αλετριού το οποίο κρατούσε ο γεωργός, το μέρος του αλετριού πάνω στο οποίο ήταν σφηνωμένο το γινί, με τη βοήθεια μιας ξύλινης σφήνας. Στις δύο πλευρές ήταν στερεωμένα επίσης τα "ξυλάχτια", ο ρόλος των οποίων ήταν να ανοίγουν την αυλακιά. Το "σταβάρ'" ήταν ο άξονας του αλετριού που συνέδεε το αλέτρι με τον ζυγό. Ο ζυγός έμπαινε πάνω στον αυχένα των βοδιών και τον σταθεροποιούσαν με τις σιδερένιες "ζεύλες" και τις "λιμνιστήρες" φτιαγμένες από δέρμα βοδιού"

Απόσπασμα από τη λαογραφία "ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΠΑΡΕΙ Ο ΠΟΤΑΜΟΣ" του δάσκαλου Βαχτσαβάνη Παναγιώτη

Χέρια ψηλά, αγωνιστικά... στη φύση


Αγωνιστικά... στη φύση. Δέντρα και φως, πέτρα και ξύλο. Πράσινο φόντο με μπλε ορίζοντα, ψηλά τα βουνά και τα δέντρα, όλα ψηλά και ...χέρια ψηλά. Μάνα

29 Απρ 2008

Βροχερό το πάσχα φέτος στο χωριό

Όπως σε όλη την Ελλάδα, φέτος το πάσχα ήταν βροχερό στο χωριό. Ακολουθήθηκαν τα έθιμα χωρίς εκπτώσεις. Δυστυχώς για τα αρνάκια...Για ευνόητους λόγους δεν πρόκειται να δώσω εικόνες από το περίφημο έθιμο της κρεατοσπατάλης και της ...σιωπής (σφαγής)των αμνών

Η Αύρα και ο Λευτέρης στ' Αλώνια



κι εδώ στη βρύση στ' Αλώνια

και το σχολείο

14 Απρ 2008

Εικόνες από το χωριό σήμερα

Το χωριό μας σήμερα

το σπίτι στην "εξοχή"

Πήραμε τα "πράματα" να τα πάμε στην "εξοχή" για το καλοκαίρι. Πέντε προβατίνες με τα αρνιά τους και δύο κατσίκες με τα κατσίκια τους. Ο ιδιοκτήτης του κοπαδιού, 87 ετών ο ίδιος, προηγήθηκε σέρνοντας την κατσίκα.

Ήταν η ευκαιρία να σπείρουμε το καλαμπόκι, τις πατάτες, τα κρεμμύδια, τις αγγουριές, τα μαρούλια.
Οι ηλικιωμένοι αγρότες σε όλη την ύπαιθρο ποτέ δεν θα δεχθούν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια για δημιουργία.
Δημιουργία γι' αυτούς είναι η παραγωγή, μικρή ή μεγάλη δεν έχει σημασία, η χαρά να βλέπουν το χώμα να γεννάει τα φύτρα, να τα μεγαλώνει δίνοντας αγνά φυσικά προϊόντα.

Λες να μπορέσουμε να βγάλουμε πάγκο στη Γιορτή Οικολογικής Γεωργίας στη Λαμία;;

10 Απρ 2008

Οικολογική γεωργία στα Πετράλωνα


Η οικολογική γεωργία στα Πετράλωνα είναι παντού! Εκτιμώ ότι όλες οι καλλιέργειες είναι χωρίς λιπάσματα και φυτοφάρμακα, μόνο με κοπριά, μπόλικη άλλωστε από τα ζώα μας. Όλοι λίγο πολύ έχουν και κάποια ζώα, που ...παράγουν κοπριά
Στην εξοχή με τη φρέζα ετοιμάσαμε σήμερα τον "κήπο" και τη "λάκα" για τις πατάτες, τα κρεμύδια, τα φασόλια, τις ντομάτες και τα άλλα κηπευτικά

21 Μαρ 2008

Το χωριό ανασυγκροτείται ανοιξιάτικα...

Η άνοιξη σιγά σιγά έρχεται στο χωριό. Το αποτέλεσμα είναι παραδεισένιο και δεν περιγράφεται με λόγια. Οι κορομηλιές και οι τσαπρουνιές άνθισαν και ενώνουν το λευκό των λουλουδιών τους με το άσπρο φόντο του Βελουχιού.

Η αριστοκρατική επιβλητική εικόνα του Βελουχιού ήταν και είναι για μας ένα ξεχωριστό ατού. Κανένα άλλο χωριό δεν έχει αυτή την εικόνα. Γεμίζει το μάτι με το οβάλ του σχήματός του. Η φωτογραφία είναι από τα "Χτίρια". Το όνομα δείχνει ότι πράγματι υπήρχαν κτίρια στη θέση αυτή. Τί κτίρια και από πότε, είναι ένα ερώτημα.

Οι ανεμώνες, τα ίτσια και άλλα αναρίθμητα είδη λουλουδιών ξεκινάνε τον σύντομο βίο τους.

Η αγρότισσα που σέβεται τον εαυτό της, δεν εγκαταλείπει την προσπάθεια να δημιουργήσει, παρά τα χρόνια που τη βαραίνουν. Οδεύει σκεφτική για το αυτονόητο: να καλλιεργήσει τον κήπο της στην "εξοχή". Οι πατάτες, οι ντομάτες, οι αγγουριές, τα μαρούλια, οι πιπεριές και οι μελιντζάνες, αλλά και τα φασόλια, το καλαμπόκι και όλα τα κηπευτικά και φέτος θα γεμίσουν τα μποστάνια της...Ζηλέψτε την. Η ποδιά δεν λείπει, μπορεί να χρειαστεί, ποιος ξέρει...

Λίγα νερά προβλέπονται για το καλοκαίρι. Τα ρέματα δεν "κατέβασαν" καθόλου το χειμώνα. Τα φύλλα μέσα στις κοίτες είναι η επιβεβαίωση. Τα χιόνια επίσης λίγα, μέχρις ανησυχίας! Με τι θα ποτίσουμε; Η βρύση στον Πλάτανο, κάτω απ' την Κρανιά, γεμίζει αργά το δοχείο

Οι μετανάστες πρόγονοί μας στην Αμερική

Από την Αραχωβίτσα (Πετράλωνα) Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1931) http://amfictyon.blogspot.com/2019/09/1901-1931.html Θερμά συ...