Για το χωριό μας και γύρω από αυτό δεν έχουν γραφτεί πολλά ως τώρα. Με το παρόν δεν φιλοδοξώ να προσθέσω κάτι σημαντικό πέρα από τα προσωπικά μου βιώματα και τις αντιλήψεις, αλλά και το συναίσθημα. Όμως επικοινωνήστε μαζί μου για ο,τιδήποτε στο sstamell@otenet.gr

26 Νοε 2022

Οι μετανάστες πρόγονοί μας στην Αμερική

Από την Αραχωβίτσα (Πετράλωνα) Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1931)

http://amfictyon.blogspot.com/2019/09/1901-1931.html
Θερμά συγχαρητήρια στον Κώστα Μπαλωμένο για την σημαντική και επίπονη έρευνα για τους Ρουμελιώτες μετανάστες στην Αμερική, αλλά και για τα άλλα επίσης ενδιαφέροντα θέματα που έχει αναδείξει ως ιστορικός ερευνητής στην ιστοσελίδα. Ευχαριστούμε!!
   Τα Πετράλωνα (ή Πετράλωνο) είναι ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας, που βρίσκεται  σε υψόμετρο 900 μ. στις πλαγιές των Αγράφων. Το παλιό του όνομα (πριν το 1928) ήταν Αραχωβίτσα (ή Μικρή Αράχωβα). Δυστυχώς δεν το έχω επισκεφτεί.


Το χωριό Αραχωβίτσα ή Πετράλωνα (πανοραμική φωτογραφία)
(η φωτογραφία ελήφθη από το Διαδίκτυο)

   Μελετώντας τους Έλληνες μετανάστες που πήγαν στην Αμερική, εδώ και αρκετά χρόνια, κατέγραψα και όσους προήλθαν από την Αραχωβίτσα. Η συγκέντρωση του υλικού άρχισε πριν από χρόνια και βρέθηκαν αναλυτικά στοιχεία για 36 άτομα. Η εργασία ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2019.

   Για το αποτέλεσμα αυτό χρειάστηκαν πολλές μέρες και ώρες εντατικής απασχόλησης. Με βοήθησε πολύ, μέσω του Διαδικτύου, το εξαιρετικό αμερικανικό αρχείο μετανάστευσης του νησιού Έλλις (Ellis Island). Η έρευνα απέδωσε 26 μεταναστευτικά ταξίδια (μερικοί μετανάστες έκαναν πολλαπλά ταξίδια) και τελικά ανευρέθηκαν 36 μετανάστες. Πρέπει να σημειωθεί, επειδή δεν ξέρω επώνυμα, ότι κατέγραψα ως μετανάστες από την Αραχωβίτσα, όσους δήλωσαν στην Αμερική ότι γεννήθηκαν και κατοικούσαν σ’ αυτήν. Ίσως να διέφυγαν κάποια ονόματα που δεν εντόπισα ή μπορεί να έγραψαν άλλο τόπο γέννησης και προηγούμενης διαμονής. Θυμίζω τη (συνήθη) περίπτωση που κάποιοι, τότε στις ΗΠΑ, δήλωναν ότι γεννήθηκαν ή ότι διέμεναν στη μεγαλύτερη πόλη (π.χ. Καρπενήσι, Λαμία). Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να το συμπληρώσει κάποιος που ξέρει τα ντόπια επώνυμα, κι αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας (με καλή μνήμη) ακόμα καλύτερα.
   Η εργασία-μελέτη αυτή θέλει να τιμήσει τους ανθρώπους από την Αραχωβίτσα (ή Πετράλωνα), για την τόλμη και την απόφαση να φύγουν στα ξένα (μερικοί ίσως να μην ξαναδούν τον τόπο τους), θυσιάζοντας τα καλύτερά τους χρόνια για να  ζήσει η γονική οικογένεια και οι ίδιοι καλύτερα.
   Μετά από έναν αιώνα, η προσπάθεια αυτή αποτείνεται στο θυμικό όσων έζησαν ή έχουν εικόνες από τα χρόνια της μετανάστευσης στην Αμερική. Είναι όμως μια αναγκαία κατάθεση μνήμης για τους νεότερους, στους οποίους και αφιερώνεται.


Κωνσταντίνος  Αθαν. Μπαλωμένος
                  φυσικός

 ---

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ


Από τον οικισμό Αραχωβίτσα στα Πετράλωνα

   Από τις 30 Σεπτεμβρίου 1836, ο οικισμός Αραχωβίτσα προσαρτήθηκε στο δήμο Κτημενίων του νομού Ακαρνανίας και Αιτωλίας.
   Από το 1899 ο οικισμός υπαγόταν πλέον στο νομό Ευρυτανίας. Το 1909 όμως ο οικισμός Αραχωβίτσα αποσπάστηκε ξανά από το νομό Ευρυτανίας και υπαγόταν στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.
   Από τις 31 Αυγούστου 1912, ο οικισμός αποσπάστηκε από το δήμο Κτημενίων και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Αγίας Τριάδος. Στις 25 Μαΐου 1919, ο οικισμός Αραχωβίτσα αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίας Τριάδος και αποτέλεσε την κοινότητα Αραχωβίτσης με ομώνυμη έδρα. Στις 14 Μαΐου 1928 (ΦΕΚ 81Α) ο οικισμός μετονομάστηκε σε Πετράλωνον.
   Στις 16 Οκτωβρίου 1940 το όνομα του οικισμού διορθώθηκε σε Πετράλωνα. Από τις 22 Μαρτίου 1943 ο οικισμός Πετράλωνα αποσπάστηκε από το νομό Αιτωλοακαρνανίας και πλέον υπάγεται στο νομό Ευρυτανίας.
   Από τις 4 Δεκεμβρίου 1997 (Σχέδιο “Καποδίστριας”) ο οικισμός αποσπάστηκε από την ομώνυμη κοινότητα (που καταργήθηκε) και προσαρτήθηκε στο δήμο Κτημενίων.
   Από τις 7 Ιουνίου 2010 (Σχέδιο “Καλλικράτης”), ο δήμος Κτημενίων καταργήθηκε και ο οικισμός Πετράλωνα προσαρτήθηκε στο δήμο Καρπενησίου.
   Κατά την απογραφή του 2011 το χωριό είχε 49 κατοίκους.



1.  Στοιχεία για τη μετανάστευση στην Αμερική[1]

   Από τους 36 μετανάστες που τελικά εντόπισε η παρούσα εργασία, οι περισσότεροι (8) έφυγαν το έτος 1907 (ποσοστό 22%). Συνολικά έγιναν 26 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (ομαδικά και μεμονωμένα). Βρέθηκαν 3 μετανάστες που έκαναν πολλαπλά ταξίδια (2πλά και 3πλό).
   Το ποσοστό που μετανάστευσε ήταν 16% του πληθυσμού, που είναι διπλάσιο από το γενικό μέσο όρο της ελληνικής μετανάστευσης (ήταν 8%). Η περιοχή είχε μόνο κτηνοτροφία, ήταν πολύ ορεινή και δυσκόλευε αρκετά τη ζωή[2] των κατοίκων της.
    Οι μετανάστες ήταν μόνο άρρενες. Μελετώντας την ηλικιακή κατανομή συμπεραίνουμε ότι κυριάρχησαν οι μικρότερες ηλικίες έως και 20 ετών (με 14 άτομα). Ακολούθησαν οι παραγωγικές ηλικίες 21-30 ετών (με 11 άτομα) και μετά οι μεγαλύτερες ηλικίες 31-40 ετών (με 10 άτομα). Η κατανομή σε ομάδες ηλικιών των μεταναστών από τον Προυσό, δίνεται στον πίνακα 3.

Μικρότερες ηλικίες μεταναστών :
(α) Στόκας Νικόλαος Ι., ετών 16 (πήγε το 1909)
(β) Βασιλείου Παναγιώτης, ετών 17 (πήγε το 1908)
(γ) Σπυράκης Μηνάς, ετών 17 (πήγε το 1907)

Μεγαλύτερες ηλικίες μεταναστών :
(α) Σταμέλος Δημήτριος, ετών 47 (πήγε το 1914)
(β) Στόκας Βάιος, ετών 39  (πήγε το 1931)

   Ο μέσος όρος ηλικιών όλων των μεταναστών είναι 27 έτη.
   Οι περισσότεροι μετανάστες της Αραχωβίτσας ήταν άγαμοι. Πιο συγκεκριμένα, από τους 36 μετανάστες, οι 22 ήταν άγαμοι (ποσοστό 61 %) και οι υπόλοιποι 14 ήταν έγγαμοι.
   Από τις οικογένειες της Αραχωβίτσας, τα περισσότερα (αριθμητικά) ταξίδια των μεταναστών στην Αμερική κατέγραψαν τα επώνυμα :




   Συνολικά έγιναν 26 ταξίδια, που διακίνησαν τους 36 μετανάστες της Αραχωβίτσας. Οι περισσότεροι μετανάστες (26 άτομα) έφυγαν το λιμάνι της Πάτρας (ποσοστό 72 %), ενώ από το λιμάνι του Πειραιά έφυγαν μόνον 6 μετανάστες. Οι υπόλοιποι έφυγαν από ξένα λιμάνια (βλ. πίνακα 5). Τα ταξίδια διαρκούσαν 2-3 εβδομάδες, ανάλογα με το πλοίο.
  Η επιλογή του πλοίου δεν είχε κάποια ιδιαίτερη σημασία, εκτός από το κόστος του εισιτηρίου και την πυκνότητα των δρομολογίων. Τα ελληνόκτητα πλοία ήταν λιγότερα σε σχέση με τα ξένα. Στην προκείμενη περίπτωση οι περισσότεροι μετανάστες της Αραχωβίτσας έφυγαν με ξένα πλοία. Με ελληνικά πλοία έφυγαν 4 άτομα.
   Σε ένα ταξίδι, από το λιμάνι της Πάτρας, το 1907 έφυγαν 3 μετανάστες της Αραχωβιτσας με το πλοίο “Gerty”. Το 1911 και από το ίδιο λιμάνι, σε ένα ταξίδι έφυγαν 4 μετανάστες με το πλοίο “Argentina”. Σε σύγκριση, τα μεμονωμένα ταξίδια ήταν πολύ περισσότερα από τα ομαδικά. Συγκεκριμένα, έγιναν 31 μεμονωμένα και μόνο 5 ομαδικά ταξίδια.
   Αναλυτικά στοιχεία για τα πλοία δίνονται στον Πίνακα 6, που παρατίθεται.
   Φτάνοντας στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, οι μετανάστες περνούσαν από υγειονομικό έλεγχο επάνω στο πλοίο. Μετά κατέβαιναν και μαζί με τις αποσκευές τους περίμεναν στη σειρά για την τελική καταγραφή και έλεγχο της υπηρεσίας Μετανάστευσης, στο κτίριο του Ellis Island (νησιού Έλλις), που οι Έλληνες το έλεγαν «Καστιγγάρι».
   Οι άρρωστοι, όσοι είχαν κάποια καταδίκη (κλοπή ή έγκλημα), όσοι δεν είχαν συγγενείς ή φίλους στην Αμερική κι όσοι δεν είχαν λίγα χρήματα για εισιτήριο στον τόπο προορισμού, υποχρεωτικά επέστρεφαν στο πλοίο για επαναπατρισμό.
   Στη Νέα Υόρκη δεν έμεναν πολύ (ήταν πολύ ακριβή πόλη). Με ένα ποσό γύρω στα 20 δολάρια, αγόραζαν το εισιτήριο και έτρωγαν κάτι στη διαδρομή μέχρι τον τόπο προορισμού.
   Οι πολιτείες προορισμού που επέλεξαν οι μετανάστες της Αραχωβίτσας φαίνονται στον Πίνακα 7. Κυριάρχησε η πολιτεία της Νέας Υόρκης, με 30 άτομα (ποσοστό 83%). Ακολούθησε η πολιτεία Ουάσινγκτον με 2 μετανάστες. Μεμονωμένες προτιμήσεις καταγράφηκαν στις πολιτείες Μασαχουσέτης, Ιλινόις, Κεντάκυ και Πενσυλβάνια. Τα αριθμητικά στοιχεία των προορισμών φαίνονται στον παρατιθέμενο πίνακα 7.
   Αναλυτικά, οι μετανάστες επέλεξαν τους επόμενους τόπους (σε παρένθεση είναι ο αριθμός μεταναστών) :

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ-ΤΟΠΟΙ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ
ΤΟΠΟΙ
Νέα Υόρκη (N.Y.)
New York (30)
Μασαχουσέτη (Mass.)
Boston (1)
Ουάσινγκτον (Wash.)
Spokane (1), Tacoma (1)
Ιλινόις (Ill.)
Chicago (1)
Πενσυλβάνια (Pa.)
Philadelphia (1)
Κεντάκυ (Ky.)
Lexington (1)
ΣΥΝΟΛΟ
36



2.  Επαγγέλματα των μεταναστών

   Ο μεγάλος όγκος των μεταναστών (75 %) δήλωσε εργάτης (laborerworkerworkman). Εκτός όμως των ανειδίκευτων εργατών, δηλώθηκαν: εργάτες σε φάρμα, γεωργός, μάγειρος και εστιάτορας. Ίσως, ο πλέον επιτυχημένος μετανάστης της Αραχωβίτσας ήταν ο Βάιος Στόκας (με εστιατόριο στο Λέξινγκτον του Κεντάκυ). Στοιχεία αυτών ακολουθούν:

επάγγελμα
αριθ.
εργάτης (laborer, workman, worker)
27
εργάτης σε φάρμα (farm laborer)
6
γεωργός (agriculturer)
1
μάγειρος (cook)
1
εστιάτωρ (restauranteur)
1
ΣΥΝΟΛΟ
36



3.  Πολλαπλά ταξίδια στην Αμερική

   Από το σύνολο των μεταναστών της Αραχωβίτσας, εντοπίστηκαν 3 άτομα που έκαναν διπλό ή τριπλό ταξίδι στην Αμερική. Ο συνήθης λόγος ήταν η στράτευση για τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 και μετά έφυγαν πάλι.
   Τα ονόματα και οι προορισμοί ακολουθούν:
1.    Χρήστος Τσαβός :  Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1901-11 στο Σποκέιν (Spokane) της πολιτείας Ουάσινγκτον. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.
2.    Ιωάννης Σταμέλος : Το α’  ταξίδι έγινε την περίοδο 1910-12 στη Νέα Υόρκη. Το β’ ταξίδι έγινε το 1914 πάλι στον ίδιο προορισμό.
3.    Βάιος Στόκας : Το α’  ταξίδι δεν είναι γνωστό πότε έγινε και σε ποιο προορισμό. Το β’ ταξίδι έγινε την περίοδο 1926-31 στο Λέξινγκτον του Κεντάκυ. Το γ’ ταξίδι έγινε το 1931 πάλι στον ίδιο προορισμό.



4. Αλφαβητικός πίνακας των μεταναστών της Αραχωβίτσας

   Από το αμερικανικό αρχείο του νησιού Έλλις (Ellis island) μέσω του Διαδικτύου (internet) βρέθηκαν οι περισσότεροι μετανάστες της Αραχωβίτσας που έφτασαν στις Η.Π.Α. και καταγράφηκαν. Από το 1892 έως το 1924, περισσότεροι από 22 εκατομμύρια μετανάστες, επιβάτες, και μέλη πληρώματος των πλοίων ήρθαν στις ΗΠΑ μέσω του νησιού Ellis και του λιμένα της Νέας Υόρκης και έχουν καταγραφεί[3]. Τα βασικά στοιχεία των μεταναστών της Αραχωβίτσας δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα (με αλφαβητική σειρά και έτσι ακριβώς, όπως τα κατέγραψαν στην Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ):

α/α       Ονοματεπώνυμο                   χρ. άφιξης         ηλικία   έγγαμος    Πλοίο που ταξίδεψε      Λιμάνι αναχ.

1        Βαρύς Παναγιώτης        4-4-1911         20         όχι          Themistocles             Πάτρα
2        Βασιλείου Βάιος            19-4-1907        32         ναι          Francesca                 Πάτρα
3        Βασιλείου Ιωάννης         12-4-1914        32         ναι          Kaiser Franz Josef I    Πάτρα
4        Βασιλείου Κωνσταντ.      23-6-1907        20         όχι          Gerty                       Πάτρα
5        Βασιλείου Νικόλαος       25-3-1911        36         ναι          Argentina                  Πάτρα
6        Βασιλείου Παναγιώτης    16-10-1908      17         όχι          Oceania                    Πάτρα
7        Γραβάνης Κωνσταντ.      5-11-1906        19         όχι          Perugia                     Νάπολη
8        Γώγος Ιωάννης              6-7-1907         30         ναι          Napolitan Prince        Πειραιεύς
9        Θεοφάνης Γεώργιος       1-6-1906         24         όχι          Roma                        Νάπολη
10       Καρυάς Ηλίας               23-6-1907        25         όχι          Gerty                       Πάτρα
11       Κεραμάς Αθανάσιος       20-5-1912        30         ναι          Martha Washington     Πάτρα
12       Κουμπής Κώστας           25-3-1911        19         όχι          Argentina                  Πάτρα
13       Μπέτσικας Ευάγγελος    23-6-1907        27         όχι          Gerty                       Πάτρα
14       Σακκάς Ιωάννης            15-4-1909        19         όχι          Laura                       Πάτρα
15       Σούλτος Ανδρέας Δ.       14-7-1909        18         όχι          Patris                       Πάτρα
16       Σούλτος Βάιος Νικ.        3-7-1910         19         όχι          Martha Washington     Πάτρα
17       Σούλτος Δημήτριος Ν.    13-5-1909        23         όχι          Argentina                  Πάτρα
18       Σούλτος Χρήστος Ν.      2-11-1907        23         όχι          Alice                        Πάτρα
19       Σπυράκης Μηνάς           20-8-1907        17         όχι          Gerty                       Πάτρα
20       Σπυράκης Στέφανος      24-11-1906      20         όχι          Gregory Morch           Πειραιεύς
21       Σταμάτης Γεώργιος        20-7-1912        22         όχι          Kaiser Franz Josef I    Πάτρα
22       Σταμάτης Γεώργιος        7-6-1920         30         όχι          Pannonia                  Πάτρα
23       Σταμέλος Γεώργιος        25-3-1911        37         ναι          Argentina                  Πάτρα
24       Σταμέλος Δημήτριος      1-6-1906         37         ναι           Roma                       Νάπολη
25       Σταμέλος Δημήτριος      28-5-1914        47         ναι          Patris                       Πειραιεύς
26       Σταμέλος Ευάγγελος      3-9-1912         30         ναι          Pannonia                  Πάτρα
27       Σταμέλος Ιωάννης         3-8-1914         38         ναι          Martha Washington     Πάτρα
28       Στόκας Βάιος                30-11-1931      39         ναι          Saturnia                    Πάτρα
29       Στόκας Γεώργιος           24-11-1906      19         όχι          Gregory Morch          Πειραιεύς
30       Στόκας Νικόλαος Ι.        30-3-1909        16         όχι          Gallia                        Πειραιεύς
31       Τσαβός Γεώργιος          2-11-1907        36         όχι          Alice                        Πάτρα
32       Τσαβός Χρήστος           24-11-1906      20         όχι           Gregory Morch          Πειραιεύς
33       Τσαβός Χρήστος           2-4-1914         38         ναι           Laconia (1912)           Πάτρα
34       Χουλιάρας Κωνσταντ.     3-4-1911         36         ναι          Germania                  Μασσαλία
35       Χουλιάρας Στέργιος       14-7-1909        18         όχι          Patris                       Πάτρα
36       Χουλιάρας Χρήστος        25-3-1911        25         ναι          Argentina                 Πάτρα




5.  Χρονικό μετανάστευσης από την Αραχωβίτσα Ευρυτανίας


Α. Ο πρωτοπόρος

   Ήταν το 1901, που ο Χρήστος Τσαβός αποφάσισε να κάνει το μεγάλο ταξίδι. Σε ηλικία 25 ετών έφυγε με τελικό προορισμό την πόλη Σποκέιν (Spokane) της πολιτείας Ουάσινγκτον, στα δυτικά των ΗΠΑ. Έμεινε και  εργάστηκε 10 χρόνια, μέχρι το 1911 που επέστρεψε στην πατρίδα. Το 1914 έκανε και δεύτερο ταξίδι.



Β. Η συνέχεια του 1906

   Έγιναν τρεις αναχωρήσεις (2 ομαδικές και 1 μεμονωμένα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άτομα. Πιο συγκεκριμένα :
    Η πρώτη ομαδική αναχώρηση έγινε από δύο άτομα, τους : Δημ. Σταμέλο και Γεώρ. Θεοφάνη. Από την Ελλάδα έφυγαν με πλοίο και πήγαν στην Ιταλία. Από το ιταλικό λιμάνι της Νάπολης, στις 17 Μαΐου ταξίδεψαν με το πλοίο “Roma” και την 1η Ιουνίου έφτασαν στην Αμερική. Από το υλικό του αρχείου ξέρουμε ακόμη ότι :
·         Ο Δημήτριος Σταμέλος ήταν τότε 37 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν γεωργός (agriculturer). Ως τόπο προηγούμενης κατοικίας δήλωσε αόριστα “Ευρυτανία”. Με 20 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Δημήτριος Σταμούλης.
·         Ο Γεώργιος Θεοφάνης ήταν 24 ετών. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν μάγειρος (cook). Ως τόπο προηγούμενης κατοικίας δήλωσε αόριστα “Ευρυτανία”. Προορισμός του (με 23 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημ. Σταμούλης.

 
Πλοίο Roma” (Photo: Andreas Hernandez Collection)
   Η μεμονωμένη αναχώρηση έγινε από τον Κωνσταντίνο Γραβάνη. Κι αυτός πήγε με πλοίο μέχρι την Ιταλία, για να κάνει το μεγάλο ταξίδι. Στις 19 Οκτωβρίου, από τα λιμάνι της Νάπολης αναχώρησε με το πλοίο “Perugia” και στις 5 Νοεμβρίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 19 ετών. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 15 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, κοντά στο θείο του Δημήτριο Σταμέλο.
   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1906 έγινε από τριμελή ομάδα, που περιλάμβανε τους: Στέφ. Σπυράκη, Γεώρ. Στόκα και Χρ. Τσαβό. Στις 3 Νοεμβρίου, από το λιμάνι του Πειραιά επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Gregory Morch” και στις 24 Νοεμβρίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Τα διαθέσιμα στοιχεία του αρχείου μας αναφέρουν ότι :
·         Ο Στέφανος Σπυράκης ήταν 20 ετών. Ως τόπος γέννησης και διαμονής γράφτηκε “Αράχωβα”, αντί του σωστού Αραχωβίτσα. Με 17 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Βασίλειος Σταμούλης.
·         Ο Γεώργιος Στόκας[4] ήταν 19 ετών. Ως τόπος γέννησης και διαμονής γράφτηκε “Αράχωβα”, αντί του σωστού Αραχωβίτσα. Προορισμός του (με 15 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κοινός φίλος Γεώργιος Σταμούλης.
·         Ο Χρήστος Τσαβός (Tzevos) ήταν 20 ετών. Ως τόπος γέννησης και διαμονής γράφτηκε “Αράχωβα”, αντί του σωστού Αραχωβίτσα. Με 16 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Νικόλαο Σταμούλη.



Γ. Αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος στο 1907

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν πέντε μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (2 ομαδικά και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 8 άτομα της Αραχωβίτσας. Πιο συγκεκριμένα:
   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Βάιο Βασιλείου. Στις 30 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε το πλοίο “Francesca” και στις 19 Απριλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών και παντρεμένος. Με 10 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Δημ. Κρανέλης.
   Η πρώτη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από τριμελή ομάδα, με τους: Κων. Βασιλείου, Ηλ. Καρυά και Ευάγ. Μπέτσικα. Από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Gerty” και στις 23 Ιουνίου αποβιβάστηκαν στη Νέα Υόρκη. Το υπάρχον αρχειακό υλικό μας αναφέρει ότι :
·         Ο Κωνσταντίνος Βασιλείου ήταν 20 ετών. Ως τόπο προηγούμενης κατοικίας δήλωσε το Καρπενήσι. Με 13 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Νικόλαος Σταμέλος.
·         Ο Ηλίας Καρυάς ήταν 25 ετών. Προορισμός του (με 50 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Σεραφείμ Καντερές.
·         Ο Ευάγγελος Μπέτσικας ήταν 27 ετών. Με 12 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Δημήτριος Σ. Κατσούλης[5].

 
Πλοίο Gerty
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από τον Ιωάννη Γώγο. Από το λιμάνι του Πειραιά, στις 15 Ιουνίου έφυγε με το πλοίο “Napolitan Prince” και στις 6 Ιουλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 30 ετών και παντρεμένος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 16 $ μαζί του, στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Μπίλαβος[6].
   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1907 έγινε από το Μηνά Σπυράκη. Στις 28 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Gerty”και στις 20 Αυγούστου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 17 ετών και αναλφάβητος. Με 10 $ στην τσέπη έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Στέφανο Σπυράκη.
   Η δεύτερη ομαδική αναχώρηση στο 1907 έγινε από δύο άτομα, τους: Χρ. Σούλτο και Γεώρ. Τσαβό. Στις 15 Οκτωβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκαν στο πλοίο “Alice” και στις 2 Νοεμβρίου κατέβηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ξέρουμε επιπλέον ότι :
·         Ο Χρήστος Σούλτος ήταν 23 ετών. Ο πατέρας του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Νικόλαος. Τελικός προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Γεώργ. Θεοφάνη.
·         Ο Γεώργιος Τσαβός (Tsavos) ήταν 36 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Με 10 $ για τα πρώτα του έξοδα, πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Χρήστο Τσαβό.



Δ. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1908

   Έγινε από τον Παναγιώτη Βασιλείου. Στις 28 Σεπτεμβρίου, από το λιμάνι της Πάτρας έφυγε με το πλοίο “Oceania” και στις 16 Οκτωβρίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν τότε 17 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Στέλιος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 10 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Κωνστ. Βασιλείου.



Ε. Νέα αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1909

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν 4 μεταναστευτικά ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 3 από μεμονωμένους) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 5 άτομα της Αραχωβίτσας. Αναλυτικά:
   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από το Νικόλαο Στόκο. Στις 6 Μαρτίου, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψε με το πλοίο “Gallia” και στις 30 Μαρτίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 16 ετών. Ο πατέρας του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Ιωάννης. Με μόλις 6 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη στη Νέα Υόρκη, κοντά στον αδερφό του Γεώργιο Στόκο.
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από τον Ιωάννη Σακκά. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 29 Μαρτίου ανέβηκε στο πλοίο “Laura” και στις 15 Απριλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 19 ετών και αναλφάβητος. Στην Αραχωβίτσα δήλωσε ότι δεν έχει κανένα (none) πλησιέστερο συγγενή. Προορισμός του (με 10 $) για δουλειά ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο θείος του Δημήτριος Σταμέλος.

 
Ατμόπλοιο Laura (Photo: Peabody Essex Museum)
   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1909 έγινε από το Δημήτριο Σούλτο. Στις 21 Απριλίου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “Argentina” και στις 13 Μαΐου “πάτησε πόδι” στην Αμερική. Ήταν τότε 23 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Νικόλαος. Με 10 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα πήγαινε στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Σ. Θεοφάνης[7].
   Η ομαδική αναχώρηση στο 1909 έγινε από δύο άτομα, τους: Ανδρ. Σούλτο και Στέρ. Χουλιάρα. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 27 Ιουνίου επιβιβάστηκαν στο ελληνόκτητο πλοίο “Patris” και στις 14 Ιουλίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Από το υλικό του αρχείου πληροφορούμαστε γι’ αυτούς ότι :
·         Ο Ανδρέας Σούλτος ήταν 18 ετών. Ο πατέρας του στο χωριό λεγόταν Δημήτριος. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο συγγενής του Κωνστ. Βασιλείου.
·         Ο Στέργιος Χουλιάρας ήταν 18 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του λεγόταν Δημήτριος. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Κωνστ. Βασιλείου.



Ζ. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1910

   Έγινε από το Βάιο Σούλτο. Στις 20 Ιουνίου, από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 3 Ιουλίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Νικόλαος. Προορισμός του για δουλειά (με 25 $) ήταν η Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Ιωάννης Βλατσώρης.



Η. Νέα αύξηση του αριθμού μεταναστών στο 1911

   Στη διάρκεια του έτους έγιναν τρία ταξίδια πλοίων (1 ομαδικό και 2 από μεμονωμένα άτομα) προς την Αμερική. Συνολικά έφυγαν 6 άνθρωποι της Αραχωβίτσας. Συγκεκριμένα :
   Η ομαδική αναχώρηση στο 1911 αριθμούσε τέσσερα άτομα και περιλάμβανε στους : Νικ. Βασιλείου, Κώς. Κουμπή, Γεώρ. Σταμέλο και Χρ. Χουλιάρα. Στις 8 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκαν στο πλοίο “Argentina” και στις 25 Μαρτίου αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Το διαθέσιμο αρχειακό υλικό μας αναφέρει επιπλέον ότι :
·         Ο Νικόλαος Βασιλείου ήταν 36 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Βασίλω. Με 30 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, κοντά στο συγγενή του Χρ. Σταμέλο.
·         Ο Κώστας Κουμπής ήταν 19 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Γεώργιος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη σε φάρμα (με 25 $ μαζί του) στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο ξάδερφός του Στέρ. Χουλιάρας.
·         Ο Γεώργιος Σταμέλος ήταν 37 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Γεννήθηκε στην Αραχωβίτσα, αλλά ως τόπο προηγούμενης διαμονής δήλωσε το χωριό Έλοβα, όπου ήταν η γυναίκα του Πηνελόπη. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Αρ. Σκαρλάτος[8].
·         Ο Χρήστος Χουλιάρας ήταν 25 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Φωτεινή. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά εργάτη σε φάρμα ήταν η Νέα Υόρκη, κοντά στον ξάδερφό του Στ. Χουλιάρα.

 
Ατμόπλοιο Argentina
   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από τον Κωνσταντίνο Χουλιάρα. Από την Ελλάδα έφυγε με πλοίο μέχρι το γαλλικό λιμάνι της Μασσαλίας, απ’ όπου στις 18 Μαρτίου ταξίδεψε με το πλοίο “Germania” και στις 3 Απριλίου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 36 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν γεωργός.  Η γυναίκα του στην πατρίδα λεγόταν Ελένη. Με 25 $ για τα πρώτα του έξοδα πήγαινε στη Νέα Υόρκη για να συναντήσει το γιο του Ηλία Χουλιάρα.
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1911 έγινε από τον Παναγιώτη Βαρύ (Varis). Από το λιμάνι της Πάτρας ταξίδεψε με το ελληνόκτητο πλοίο “Themistocles” και στις 4 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 20 ετών. Η μητέρα του στο χωριό λεγόταν Αναστασία. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στο Σικάγο, κοντά στο συγγενή του Κωνστ. Διονακόπουλο.



Θ. Τρεις μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1912

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Αθανάσιο Κεραμά. Στις 6 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας πήρε το πλοίο “Martha Washington” και στις 20 Μαΐου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 30 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Μαρία. Με 25 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά εργάτη σε φάρμα στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ιωάννης Σταμέλος.
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από το Γεώργιο Σταμάτη. Στις 8 Ιουλίου, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 20 Ιουλίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν τότε 22 ετών και αναλφάβητος. Ο πατέρας του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Δημήτριος. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η Βοστώνη της Μασαχουσέτης, κοντά στον αδελφό του Σπύρο[9] Σταμάτη.

Ατμόπλοιο Kaiser Franz Josef I  (Photo: Richard Faber Collection)

   Η τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1912 έγινε από τον Ευάγγελο[10] Σταμέλο[11]. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 15 Ιουλίου ταξίδεψε με το πλοίο “Pannonia” και στις 3 Αυγούστου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 30 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Αγόρω. Με 35 $ για τα αναγκαία πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Λούης Κόλλιας.



Ι. Τέσσερις μεμονωμένες αναχωρήσεις στο 1914

   Η πρώτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Χρήστο Τσαβό (Tjavas). Στις 17 Μαρτίου, από το λιμάνι της Πάτρας ανέβηκε στο πλοίο “Laconia (1912)” και στις 2 Απριλίου κατέβηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Γεωργίτσα. Αναζητούσε δουλειά, με 25 $ μαζί του, στην πόλη Σποκέιν (Spokane) της πολιτείας Ουάσινγκτον, όπου ήταν ο φίλος του Νικ. Γαλλής (Nick Galis). Είχε ξαναπάει στην Αμερική ο Χρήστος Τσαβός, την περίοδο 1901-1911 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο τόπο.
   Η δεύτερη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Ιωάννη Βασιλείου. Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 30 Μαρτίου έφυγε με το πλοίο “Kaiser Franz Josef I” και στις 12 Απριλίου “πάτησε πόδι” στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 32 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Μανθούλα. Με 36 $ στην τσέπη, έψαχνε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Ι. Αλεξίου[12].
   Η Τρίτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από το Δημήτριο Σταμέλο. Στις 11 Μαΐου, από το λιμάνι του Πειραιά επιβιβάστηκε στο πλοίο “Patris” και στις 28 Μαΐου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 47 ετών, αναλφάβητος και παντρεμένος. Η γυναίκα του στο χωριό λεγόταν Μαγδάλω. Προορισμός του (με 25 $) για δουλειά ήταν η πόλη Τακόμα της πολιτείας Ουάσινγκτον, κοντά στον κουνιάδο του Αθανάσιο Κίτσο.
   Η τέταρτη μεμονωμένη αναχώρηση στο 1914 έγινε από τον Ιωάννη Σταμέλο (Stavrelos). Από το λιμάνι της Πάτρας, στις 20 Ιουλίου ταξίδεψε με το πλοίο “Martha Washington” και στις 3 Αυγούστου αφίχθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν 38 ετών και παντρεμένος. Η γυναίκα του λεγόταν Παναγιώτα. Με 25 $ για τα πρώτα έξοδα πήγαινε για δουλειά στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο φίλος του Γεώργιος Αλεξίου. Αυτό ήταν το δεύτερο ταξίδι του Ιωάν. Σταμέλου στις ΗΠΑ. Πρωτοπήγε την περίοδο 1910-12 και εργάστηκε πάλι στη Νέα Υόρκη.

 
Ατμόπλοιο Martha Washington”  (Photo: Richard Faber Collection)


 
Κ. Μία μεμονωμένη αναχώρηση στο 1920

   Έγινε από το Γεώργιο Σταμάτη. Στις 14 Μαΐου, από το λιμάνι της Πάτρας αναχώρησε με το πλοίο “Pannonia” και στις 7 Ιουνίου έφτασε στην Αμερική. Ήταν 30 ετών. Ο πατέρας του λεγόταν Αθανάσιος. Αναζητούσε δουλειά εργάτη, με 40 $ μαζί του, στη Νέα Υόρκη, όπου ήταν ο κουνιάδος του Ιωάννης Παππάς (John Papas).

 
Πλοίο Pannonia (Photo: Frank Pichardo Collection)

Λ. Μεταναστευτικός επίλογος στο 1931

   Έγινε από το Βάιο Στόκα. Στις 18 Νοεμβρίου 1931, από το λιμάνι της Πάτρας επιβιβάστηκε στο πλοίο “Saturnia” και στις 30 Νοεμβρίου αποβιβάστηκε στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Ήταν 39 ετών και παντρεμένος. Το επάγγελμα που δήλωσε ήταν εστιάτορας (restaurateur). Η γυναίκα του στην Αραχωβίτσα λεγόταν Μαρία. Προορισμός του (με 60 $) ήταν η πόλη Λέξινγκτον (Lexington) του Κεντάκυ, όπου ήταν η δουλειά του. Είχε ξανάρθει στην Αμερική ο Βάιος Στόκας, με τελευταία την περίοδο 1926-1931 και εργάστηκε πάλι στον ίδιο προορισμό.

---

Βιβλιογραφία-Αναφορές-Ιστοσελίδες

1.    Αρχείο EllisIsland, της Υπηρεσίας Μετανάστευσης των ΗΠΑ.
2.    Β.Δ.  3/15-12-1833
3.    Διάταγμα 29-8-1912 (ΦΕΚ 261/1912)
4.    Απογραφές πληθυσμού 1889, 1896, 1920.
5.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “ Μετανάστες στην Αμερική από την περιοχή Λαμίας (1902-1922)” / Περιοδικό ΦΘΙΩΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ ετών 2012-2013, Λαμία. Αναρτήθηκε στο μπλογκ  amfictyon.blogspot.gt από τις 7-7-2014 (α’ μέρος) και 14-7-2014 (β’ μέρος).
6.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Ευρυτάνες μετανάστες στην Αμερική (1899-1924)”, από Οκτ. 2015, σε μπλογκ www.amfictyon.blogspot.gr
7.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από τη Δομνίστα Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1907-1920)”. Ανέκδοτη εργασία από τον Ιούλιο 2016. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 19-8-2016.
8.    Κωνσταντίνου Αθ. Μπαλωμένου : “Από τη Φουρνά Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1906-1921)”. Ανέκδοτη εργασία από το Δεκέμβριο 2016. Αναρτήθηκε στο amfictyon.blogspot.gr στις 23 Ιανουαρίου 2017.
9.    Ιστοσελίδα https://www.eetaa.gr
10.  Ιστοσελίδα :  www.amfictyon.blogspot.gr
11.  Ιστοσελίδα https://xiromeropress.gr
12.  Φωτογραφία από www.petralona-evr.blogspot.com
13.  Φωτογραφίες ελήφθησαν από https://www.google.gr
14.  περ. «Οικονομικός Ταχυδρόμος», ειδικό τεύχος, σελ. 54, 1997.
15.  εφ. Η ΕΠΑΡΧΙΑ, ετών 1927-1934, Λαμίας.
16.  «Οδηγός του Μετανάστου», 1910, Αθήνα.
17.  Θ.  Ανθογαλίδου  «Η ελληνική μετανάστευση στις ΗΠΑ (1900-1925)», στην ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://www.auth.gr/virtualschool/1.2/Praxis/BoravouProject.html
18.  Θανάση Καλαφάτη «1880-1920, η πρώτη εν Αμερική μετανάστευσις»,  2-5-2004, από το Διαδίκτυο.
19.  Βικιπαίδεια


ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ



[1] Όταν λέμε Αμερική εννοούμε τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ).
[2] Στο σύνολο των 36 μεταναστών της Αραχωβίτσα, βρέθηκαν 12 αναλφάβητοι (ποσοστό 33 %) !!!
[3] Δεν καταγράφηκαν και  δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτή την εργασία όσοι μετανάστες ήρθαν στις ΗΠΑ, αλλά από άλλα λιμάνια της.
[4] Στο αρχείο Ellis Island έχει γραφεί λανθασμένα ως Hokos. Τέτοιο επώνυμο όμως δεν υπάρχει εδώ.
[5] Από τη Φουρνά. Πήγε στην Αμερική το 1906, σε ηλικία 28 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη.
[6] Το επώνυμο είναι κακογραμμένο και δυσανάγνωστο.
[7] Πρόκειται για το Σταύρο Θεοφάνη από το Καρπενήσι. Πήγε στην Αμερική το 1907, σε ηλικία 23 ετών, με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όπου ήταν και ο αδερφός του Γεώργιος.
[8] Ο Αριστοτέλης Δημ. Σκαρλάτος από την Έλοβα (ή Άγιο Χαράλαμπο) Ευρυτανίας, πήγε στην Αμερική το 1909, σε ηλικία 19 ετών. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.
[9] Ο Σπυρίδων Δημ. Σταμάτης πήγε στην Αμερική το 1909, σε ηλικία 22 ετών. Ως τόπο γέννησης και διαμονής δήλωσε τη Δομνίστα. Προορισμός του ήταν η Βοστώνη της Μασαχουσέτης.
[10] Παππούς του Στέφ. Σταμέλου, γνωστού από την κοινωνική και πολιτική δράση του στο χώρο της Οικολογίας, κ.ά.
[11] Βρέθηκε και 2η εγγραφή με το πλοίο “Kaiser Franz Josef I”, που αναχώρησε από την Πάτρα στις 8 Ιουλίου και έφτασε στη Νέα Υόρκη στις 20 Ιουλίου 1912. Όλα τα άλλα στοιχεία είναι ίδια.
[12] Ο Ιωάννης Χρ. Αλεξίου, από την Έλοβα (Άγιο Χαράλαμπο) Ευρυτανίας πήγε στην Αμερική το 1909, σε ηλικία 19 ετών. Προορισμός του ήταν η Νέα Υόρκη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι μετανάστες πρόγονοί μας στην Αμερική

Από την Αραχωβίτσα (Πετράλωνα) Ευρυτανίας, μετανάστες στην Αμερική (1901-1931) http://amfictyon.blogspot.com/2019/09/1901-1931.html Θερμά συ...