Η γάστρα ήταν μια ημισφαιρική χονδρή λαμαρίνα, που στο πάνω μέρος είχε μια λαβή για να μπορούν να τη σηκώνουν με το «ξυθάλι» ή να τη μεταφέρουν με τα χέρια, όταν ήταν κρύα.
Πιο κάτω από τη λαβή είχε ένα μεταλλικό στεφάνι για να κρατάει τις ζεστές στάχτες και τ’ αναμμένα κάρβουνα. Στη «γωνιά», η οποία συνήθως ήταν από πλάκες για να κρατούν την θέρμανση, η νοικοκυρά άναβε δυνατή φωτιά με κλάρες που κάνουν γρήγορη και δυνατή φλόγα και δημιουργούν κάρβουνα πολύ γρήγορα.
Πάνω στη φωτιά τοποθετούσε τη γάστρα, η οποία γινόταν κατακόκκινη από τη δυνατή φλόγα. Όταν η φωτιά έπεφτε, η νοικοκυρά καθάριζε τη γωνιά, έβαζε το στρογγυλό ταψί με το ψωμί ή το φαγητό, το σκέπαζε με τη γάστρα και ύστερα έβαζε τα κάρβουνα και τη ζεστή στάχτη πάνω και γύρω στη γάστρα και σφράγιζε το φορητό φούρνο. Σε δύο ή τρεις ώρες το φαγητό ή το ψωμί ήταν έτοιμο. Στη γάστρα έψηναν το ψωμί, τις πίτες, τα γλυκά του ταψιού, μπακλαβάδες, κουραμπιέδες, αλλά και φαγητά κυρίως γιουβέτσια, καπαμάδες.
Ήταν ένας πρωτόγονος φορητός φούρνος. Την έπαιρναν μαζί τους στα καλύβια ή στα μακρινά χωράφια, όταν πήγαιναν και διανυκτέρευαν εκεί για το όργωμα, τη σπορά, τον σκάλο ή τον θέρο. Τη φόρτωναν στο γαϊδούρι ή στο άλογο μαζί με τα άλλα τρόφιμα. Η γάστρα μαζί με την πυροστιά, το ξυθάλι, ένα κακάβι με το καπάκι για πιάτο, ήταν τα βασικά σκεύη της υπαίθριας κουζίνας αλλά και της καθημερινότητας της νοικοκυράς. Άλλα σκεύη της χωριάτικης μαγειρικής ήταν το τηγάνι, το ταψί, η χουλιάρα (κουτάλα), ο τέντζερης, ο μαστραπάς, το σκαφίδι.
Το φαγητό στη γάστρα είχε υπέροχη γεύση και νοστιμιά, γιατί σφράγιζε καλά και κρατούσε μέσα τα υγρά και τα έψηνε πολύ σιγά.
Εξασφαλίσαμε τους πρώτους εθελοντές, τους αρέσει λέει και η δουλειά το χειμώνα... να δούμε
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου